Aardpeer Topinaboer Jeruzalem Artisjok
Helianthus tuberosus
Dankzij ons groentepakket krijgen we van tijd tot tijd groenten voor de kiezen die we zelf niet zo snel zouden kopen: raapstelen, pompoenen, knolselderij en deze keer aardperen. De aardpeer behoort met gewassen als raapstelen,pastinaak en koolrabi tot de vergeten groenten. Verschillende groenten, met name knolgewassen zijn als armelui eten wat in ongenade gevallen. De aardpeer is verbannen naar de tokos en biologische winkels.
De aardpeer is te beschouwen als een voorloper van de aardappel en staat ook bekend als Jeruzalem Artisjok en topinaboer. De smaak heeft iets weg van noten, schorseneer en artisjok. Ze elegant zijn smaakverwanten ook mogen zijn. De dikke wortelknollen die gegeten wordt is weinig fraai, niet te vergelijken met de gladde knollen van de aardappel lijken ze meer op verse gember.
De aardpeer is afkomstig uit Noord-Amerika, na een korte populariteit in de 17de eeuw is de aardpeer verdrongen door de aardappel als groente. In sommige landen wordt de aardpeer meer gegeten of als veevoer gekweekt. In onze regios is het meer een groente voor de alternatieve winkel of de eigen moestuin.
Zoals de naam Helianthus als doet vermoeden is de aardpeer familie van de zonnebloem, de bloemen lijken op verkleinde versies van zonnebloemen en het blad is ook grof behaard, echter kleiner en spitser. In tegenstelling tot de zonnebloem is de aardpeer een overblijvende winterharde plant, die bij ons echter alleen aan het einde van een lange warme zomer zal bloeien.
Vermeerderen
Als er eenmaal aardperen in de grond zitten zal de plant zichzelf in stand houden, kleine knollen blijven vanzelf in de grond achter en deze zullen weer uitlopen. Het is eerder de vraag hoe je er weer vanaf komt. Ook dikke schillen met knoppen kunnen weer planten opleveren. Knollen kopen voor de kweek kan prima bij de groenteboer.
Kweek
Nieuwe planten worden gestart door in het vroege voorjaar knollen te planten. De planten groeien fors uit geef ze de ruimte, 40-50 centimeter afstand. Houdt plantsteunen bij de hand.
De aardpeer kan slecht tegen natte voeten, de knollen zullen dan verrotten. Verder is de opkweek probleemloos en is weinig extra aandacht nodig, afgezien van een waterbeurt om in droge tijden de groei erin te houden. Groeit ook goed op arme grond.
Oogst
De aardpeer is een echte wintergroente, de oogst ligt tussen de eerste vorst en begin maart. Bewaard wordt de aardpeer het beste in de grond, ze zijn niet lang houdbaar. Leg de wortels bloot en oogst de knollen die nodig zijn, het is niet nodig de wortels weer af te bedekken met grond voor het einde van de winter, eventueel afdekken met wat blad of jutte bij vorst.
Gezond
De aardpeer is zondermeer een gezonde groente, weinig nitraten, veel eiwit. Een bijzonder eigenschap van aardperen is dat ze geen glucose bevatten maar een uit fructose opgebouwde suiker: ‘inuline’.
In de kruidenmedicatie staat de aardpeer bekend als gunstig bij reuma, jicht en verstopping.