Saffraan Krokus
Saffraan staat bekend als het duurste specerij ter wereld. In de Nederlandse winkel ligt het voor 10-15 euro per gram. Gelukkig gebruik je geen kilo’s om te kruiden. Om een maaltijd te kruiden gebruik je een draadje of 3 per persoon nodig en dat is 0.01-0.02 gram. Om een pan rijst te kleuren heb je nog minder nodig. In kleine hoeveelheden zou het de libido verhogen, in grote hoeveelheden is Saffraan giftig, als je het met grammen naar binnen werkt begeven je nieren het, en later je hele lichaam.
Saffraan bestaat uit de vrouwelijke bloemdelen (de stempels/stigma’s) van een krokus. En krokus die niet, zoals de doorsnee krokus in de tuin, bloeit in het voorjaar, maar eentje die in september-oktober bloeit met blauw paarse bloemen. In de keuken wordt het gebruikt om maaltijden een zoete ietwat bittere smaak te geven, en natuurlijk om het eten geel te kleuren, de Spaanse paella is wellicht de bekendste toepassing, de naam saffraan komt van het Arabische zafarân, wat geel betekent.
Terwijl de krokus op zich relatief eenvoudig zelf te kweken is. Wat Saffraan zo duur maakt is niet de zeldzaamheid, of de moeilijkheid om het te kweken, maar het zeer arbeidsintensieve proces om het te winnen en de ruimte die nodig is voor de kweek en verwerking.
Kweken
Ook in Nederland is de Crocus sativus L. te kweken, al is het met iets moeite, Zorg wel dat je de echte Crocus sativus L. koopt en niet een andere herfstkrokus, en zeker niet de giftige herfstylloos (Colchicum autumnale), die trouwens zachtroze is.
In de herfst komen de grasachtige ( als de gewone krokus) bladeren, daarna de bloemen. De plant groeit rustig door in de winter totdat de bol zo tegen april met rust gaat voor de zomerperiode.
Het enige waar deze krokus absoluut niet tegen kan is natte voeten, vooral tijdens de rustperiode in het voorjaar en zomer. Zorg voor een zeer goed doorlatende grond en wat mest in voor en najaar. Omdat het Nederlandse klimaat op het randje is voor deze krokus plant je de bollen op een warm, beschut en zonnig plekje in de tuin.
Zaad zullen ze niet vormen (De krokus is een onvruchtbare hybride), maar meestal zullen de bollen zich vegetatief vermeerderen, zodat er steeds meer komen. Ook graven de bollen zich steeds dieper de grond in, eens in de 5 jaar opgraven en opnieuw uitplanten.
Oogsten
Oogsten is eenvoudige een kwestie van wachten tot de bloem opengaat. Zodra de bloem zich ’s ochtends voor het eerst ontvouwt, afknippen en meenemen naar een rustige plek om te werken. Wacht niet met plukken om nog van de bloem te genieten, de kwaliteit gaat snel achteruit, en na een eventuele regenbui kan het helemaal gedaan zijn. Wacht tot de bloem droog is van de ochtenddauw en dan afknippen. Binnen kun je voorzichtig met de drie opvallend rood-oranje draden verwijderen. Deze draden moeten daarna op een warme plek drogen, bijvoorbeeld op een stuk keukenpapier, grootste risico hier is dat de draadjes wegwaaien door tocht, open ramen of langslopende mensen en beesten.
Als je saffraan in de winkel haalt, koop dan bij voorkeur de 4 tot 5 centimeter lange saffraan-draden en niet poeder. Dit om ervoor te zorgen dat je het echte spul krijgt en niet saffloer (nepsaffraan) of zelfs gedroogde goudsbloemen, ook op de markt in het verre buitenland is saffraan duur.
Goede kwaliteit saffraan draden bevat veel ‘rood’, alles wat geel is op het draadje bevat geen werkzame bestanddelen. Alleen het rode gedeelte is werkzaam dus hoe meer rood hoe beter het is.
De Saffraankrokus wordt voornamelijk verbouwd in Spanje, maar ook in Frankrijk, Italië, Oostenrijk en Zwitserland zijn er plantages.